Köyümüzde serbest gezinen, doğal girdilerle beslenen yerli kara, yerli sarı ve bunların melezleri olan ineklerle süt üretimi yapıyoruz.

Amaçlarımız:

• • • Köydeki doğal süt üretiminin devam etmesi
    • Üreticilerin ekonomik olarak desteklenmesi
    • Şehirdeki duyarlı tüketicilerin sağlıklı çiğ süte erişiminin sağlanması
    • Başka köyler için de model oluşturulması

TADYA’dan süt dağıtımında alıcılar, aldıkları ürünün hangi üreticiden olduğunu bilirler. Böylece aksaklıkların hemen tespit edilip önlemesi mümkün olur. Tüketiciler köye gelip üreticileri, inekleri ve ahırları yerinde görebilirler. Üreticiler ile tüketiciler arasında yakın bir ilişki kurulması sayesinde kolektif bir denetim mümkün olur.

Süt ve süt ürünlerinde aşağıdaki şartları sağlanmasını bekliyoruz:

• • • İneklerin serbest yayılan, yerli veya yerli kırması inekler olması.
    • Hayvanların endüstriyel yem (süt yemi vs.) yememesi, dönemsel olarak takviye yapılıyorsa bunun açık bir şekilde tüketicilere ifade edilmesi.
    • Ahırların temiz, hayvanların bakımlı olması.
    • İneklerin memelerinin sağımdan önce yıkanması.
    • Sütün kokusuz olması.
    • Sütün yağının makul oranda olması.
    • Sütün tamamen katkısız (su, soda vs.) olması

TADYA ÇİĞ SÜT HAKKINDA AÇIKLAMALAR

Tahtacıörencik Köyü’ndeki süt üreticileri küçük çaplı üreticilerdir. Genelde 1 ila 15 arası inekleri olur. Yerli kara sığırlar ve yerli melezi inekler, yılın büyük bölümünde (kışın en soğu birkaç aylık dönemi hariç) dışarıda serbest gezinip otlar, besin takviyesi olarak genellikle saman, kuru ot, arpa kırması, fiğ kırması veya buğday kepeği yerler. 

Serbest yayılan yerli veya yerli kırması ineklerin süt verimi endüstriyel hayvancılıkta alınan verimin altındadır. Örneğin kapalı alanda beslenen bir Holstein inekten günde 20-25 litreye kadar süt alınabilir, ancak köydeki yerli veya kırma kırma ineklerde bu rakam 5-6 litreyi geçmez.

Köydeki geleneksel üretim biçiminin sürmesi nitelikli çiğ süte erişim kadar, köyün ekolojik gelişim planları için de önemli. Sütlerin niteliği (kıvamı, yağ oranı, lezzeti) mevsimden mevsime, hatta inekten ineğe değişebilse de, ölçütler aynıdır:

• hayvanların olabildiğince uzun süreler dışarıda otlaması,
• sütün temiz ve kokusuz olması,
• sütün yağının makul oranda olması
• sütün katkısız (su, kimyasallar, soda vs.) olması

Sütü edindikten sonra en kısa sürede pişirmeye çalışın. Katkısız olduğu için uzun süre dayanmayacaktır.

SÜTLERİN NİTELİĞİ VE DEĞİŞKENLİK

Köyden temin ettiğiniz süt her seferinde biraz farklı olabilir. Sanayi tipi süt üretiminde büyük miktarlarda süt toplanıp işlendiği için, sütün niteliği fazla değişkenlik göstermez; sütün yağı ve tadı ortalamada aynı kalır. Oysa üreticiden doğrudan temin edilen sütlerde nitelikler farklılaşabilir. Çünkü farklı üreticilerin (bazen de aynı üreticinin) farklı ineklerinden farklı zamanlarda sağılmışlardır. Süt niteliğinin farklı olmasının bazı sebepleri:

• Her ineğin genetik ve biyolojik yapısı farklıdır, sütünün niteliği de değişir (örneğin saf yerli ineklere göre melez ineklerin sütü biraz daha yağsız olur).
• İnekler genellikle yılda 1 kez buzağılarlar. Buzağılamaya yaklaşırken ve sonrasında sütün niteliği farklı olur. Yeni buzağılamış bir inekten 15 gün sonra süt alınmaya başlanır ve 1 ay boyunca sütün yağı ve yoğunluğu daha az olur.
• Kışın genelde süt daha yağlı ve beyaz ama lezzeti daha az, baharda ise daha sulu, sarımsı ama daha lezzetli olur (baharda yeşil otu fazla yediklerinden).
• İneğin beslenme şekli sütün niteliğini etkiler. Yağmurlardan dolayı yeşil otlar çıkmaya başladığında sütlerin lezzeti artar. Üretici o hafta örneğin fasulye bostanını dağıtmışsa veya bolca balkabağı olmuşsa hayvanlar bolca fasulye yaprağı veya kabak yer, sonuçta sütün tadı değişir.